समयमै पानी परेका कारण यस वर्ष असार १५ अगावै बाँकेमा ४० प्रतिशत धान रोपाइँ सकिएको छ । सिँचाइ सुविधा नहुँदा हरेक वर्ष आकासे पानीको भरमा खेती गर्न बाध्य बाँकेका कृषकहरुले यस वर्ष भने समयमै धान रोपाइँ सुरु गरेका छन् । लकडाउनका कारण कृषकहरु फुर्सदिला भएका बेला समयमै पानी पर्नुका साथै कृषिमा यान्त्रिकरणको प्रयोग बढ्दै गएकाले यस वर्ष धान रोपाइँले तीव्रता पाएको कृषि ज्ञान केन्द्र बाँकेले जनाएको छ । केन्द्रका अनुसार बाँकेमा ३६ हजार ५ सय हेक्टरमा धान खेती हुने गरेकोमा हालसम्म ४० प्रतिशत रोपाइँ सकिएको छ ।

लकडाउनका काण देशभर तीन लाख भन्दा बढि सार्वजनिक सवारीसाधन सञ्चालन हुन नसकेपछि करिव सात खर्बको वित्तीय कारोबार नियमित हुन छाडेको छ ।

लमजुङमा कोरोना रोकथाम र नियन्त्रणका लागि खटिने सवारी चालक र सरसफाई कर्मचारीहरुलाई प्रोत्साहन भत्ता दिने निर्णय भएको छ । जिल्लास्थित क्राईसिस म्यानेजमेन्ट सेन्टर सिएमसीको बैठकले यस्तो निर्णय गरेको हो । प्रमुख जिल्ला अधिकारी कृष्णप्रसाद शर्माको अध्यक्षतामा बसेको बैठकले विदेशबाट आएकाहरुलाई डुम्रे देखि जिल्लाको क्वारेन्टाइन सम्म र क्वारेन्टाइन देखि आईशोलेसनसम्म ओसार पसार गर्ने एम्वुलेन्स तथा सवारी चालकहरुलाई खाजा तथा खानाको लागि खटिएको दिन अनुसार प्रतिदिन पाँचसय रुपैया प्रोत्साहन भत्ता दिने निर्णय भएको हो ।

पछिल्लो समय उदयपुरमा पाटी, पौवा र चौतारा निर्माण र प्रयोग गर्ने चलन हराउँदै गएको छ । बढ्दो आधुनिकता, शहरीकरण र यातायातको विस्तारले नेपालीको मौलिक संस्कृति र परम्परा मानिने पाटी, पौवा र चौतारा निर्माण गर्ने प्रचलन हराउँदै गएको हो । करिब पाँच हजार वर्ष अघि युरोपियन र अरवियन व्यापारी नेपालको बाटो हुँदै तिब्बत तथा चीनसम्म व्यापार गर्न जाने गर्दथे । त्यस समयमा नै मानव सेवाप्रति अभिप्रेरित भई बाटोमा वरपिपल रोपेर चौतारा निर्माण गर्न सुरु गरिएको इतिहासविद्हरु बताउँछन् । नेपालमा पनि झण्डै पाँच हजार वर्ष अघिदेखि मृतकका आफन्तले मृतकको सम्झनामा चौतारा र पाटीपौवा निर्माण गर्न थालेको पाइन्छ ।

बारामा मास्क लगाउनेलाई स्थानीय प्रशासनले जरिवाना तिराउने भएको छ। जिल्ला प्रशासन कार्यालयले एक सूचना जारी गरेर मास्क अनिवार्य गर्दै जरिवानाको चेतावनी दिएको हो । बजार क्षेत्रमा रहेका पसल, पसलमा आउने ग्राहक, मोटरसाइकल तथा साइकलमा सवार यात्रु तथा पैदल यात्रीलाई समेत मास्क अनिवार्य गरिएको छ । मास्क नलगाए सय रुपैयाँ जरिवाना तिर्नु पर्नेछ । यो नियम असार १९ गते शुक्रबारदेखि लागू हुने प्रशासनको सूचनामा उल्लेख छ ।

जिल्लाको सिरिजंगा गाउँपालिकाले आव ०७६÷७७ मा ‘सिरिजंगा गाउँपालिकाको सान, उद्यमशील किसान’ कार्यक्रमअन्तर्गत ‘एक टोल, एक उत्पादन’ सञ्चालन गर्ने भएको छ ।

तीन दिनअघि भारत हुँदै नेपालको तराई क्षेत्रमा छिरेको सलह कीरा हिमाली क्षेत्रसम्म देखा परेको छ । मंगलबार दिउँसो बिगू गाउँपालिका–५ चिलंखामा लाखौंका संख्यामा सलह देखा परेपछि स्थानीयहरू आतंकित भए ।

खेतीबालीमा क्षति पु-याउँदै आएको सलहको झुण्ड कर्णालीमा पनि प्रवेश गरेको छ । पहिलो पटक मंगलबार कृषि अनुसन्धान केन्द्रमा दशरथपुरमा सलहको सानो झुण्ड देखिएको हो । कर्णाली प्रदेशका अन्य क्षेत्रमा सलह देखिएको सार्वजनिक नहुँदै अनुसन्धान गर्ने निकाय कृषि अनुसन्धान केन्द्रमा सलह देखिएको छ । कृषि अनुसन्धान केन्द्र दशरथपुर सुर्खेतमा मंगलबार सलह देखिएको केन्द्र प्रमुख बन्दुराज बरालले जानकारी दि

अर्घाखाँची जिल्लामा रुपन्देहीको सालझण्डी र पाल्पाबाट सलह कीराको प्रवेश भएको छ । अर्घाखाँचीको पाणिनी र शीतगंगामा प्रवेश गरेको सलह भूमिकास्थान, सन्धिखर्क, छत्रदेव र मालारानी हुँदै सलह कीरा प्यूठान पुगेको छ । सलहबाट धान तथा मकैबाली बचाउन अर्घाखाँचीका कृषकहरु बारीमा आगो बाल्ने, घरको टिन ठटाउने, थाल ठटाउने गरेका छन् ।

जिल्लामा सलह कीरा भित्रिएको छ । पूर्वी प्यूठानको मल्लरानी गाउँपालिकाबाट सलहकीरा जिल्ला प्रवेश गरेको हो । सोमबार बेलुकी मल्लरानी गाउँपालिका–२ चुजाँवाट ठूलो संख्यामा सलह जिल्ला प्रवेश गरेको प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना प्यूठानका निमित्त प्रमुख सुमन खनालले बताए ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय जनसंख्या कोष (यूएनएफपीए)ले प्रत्येक वर्ष लाखौ किशोरी आफ्ना परिवार, साथी एवं समुदायको पूर्ण जानकारी र सहमतिमा आफूलाई शारीरिक एवं भावनात्मक हानी पु¥याउने अभ्यासको शिकार बन्न बाध्य हुने गरेको जनाएको छ ।

रुकुम पश्चिमको आठबिसकोट नगरपालिकाले टर्किबाट खरिद गरेर किसानलाई वितरण गरेको ओखरका विरुवा किसानको पाखो बारीमा फस्टाउन थालेका छन् । नगरपालिकाको अनुदानमा प्राप्त भएका विभिन्न जातिका ओखरका विरुवा यतिबेला किसानको पाखो जमिनमा फस्टाउन थालेका हुन् । रुकुम पश्चिमको आठबिसकोट नगरपालिकाले अनुदानमा वितरण गरेको ओखरका विरुवाले नगरपालिका भित्र रहेका किसानका बाँझो जमिन यतिबेला ओखरका विरुवाले भरिभराउ देखिएको छ ।

स्याङ्जामा ३५ प्रतिशत क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ सकिएको कृषि ज्ञान केन्द्र जनाएको छ । गतवर्ष मध्य असारमा करिब २५ प्रतिशत मात्रै रोपाइँ सकिएको थियो । जिल्लाको धान रोप्ने भू–भागमध्ये ३५ प्रतिशत क्षेत्रफलमा रोपाइँ सकिएको हो । समयमै मनसुन सुरु हुनुका साथै कुलो, नहर मर्मत सकिएसँगै गत वर्षका तुलनामा यस वर्ष रोपाइँको प्रतिशत बढेको ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।

तिला गाउँपालिका २ का वडाध्यक्ष कलीबहादुर रावत हरेक दिन बिहानै च्याउ बिक्री गर्न नजिकैको डुंगेली बजारमा निस्किन्छन् । एका बिहानै हातमा दुईवटा बाल्टीनमा भरी च्याउ लिएर नजिकैको बजारमा बिक्री गर्नु उनको दैनिकी नै हो । साँझ र विहानको समय

मुगुको एउटा गाउँमा रोपाइँ गर्नका लागि गोलाप्रथा गरिएको छ । मुगु जिल्लाको छायाँनाथ रारा नगरपालिका–३ निगाले गाउँका स्थानीयहरुले गाउँ नजिक रहेको जिउलोमा कस्ले कुन दिन रोपाइँ गर्ने भनेर एकआपसमा गोलाप्रथा गरेका हुन् ।