लुम्बिनीमा १६९५ उद्योग बन्द

दाङ– लुम्बिनी प्रदेशमा चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को ९ महिनामा एक हजार ६ सय ९५ घरेलु तथा साना उद्योग बन्द भएका छन् । प्रदेशका १२ जिल्लामा ती संख्यामा उद्योग बन्द भएका हुन । यो संख्या घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालयसम्म पुगेर बन्द गराउनेहरूको मात्र हो । उद्योग तथा वाणिज्य फर्म बन्द रहेका तर कार्यालयसम्म नपुग्नेहरूको संख्या पनि धेरै रहेको व्यवसायीहरूको भनाइ छ । बैंकको ऋणका लागि पनि वास्तविक रूपमा बन्द भए पनि कागजी रूपमा बन्द नगराउने गरेको आर्थिक क्षेत्रका अगुवाहरू बताउँछन् ।

लुम्बिनी प्रदेश उद्योग, पर्यटन तथा यातायात मन्त्रालयको अनुसार आर्थिक मन्दीको प्रभाव, युवा जनशक्ति विदेश पलायनले उद्योग बन्द हुन थालेका हुन् । यसैगरी यो अवधिमा दुई हजार पाँच सय ७९ वटा उद्योग दर्ता भएको मन्त्रालयले जनाएको छ । प्रदेशका पहाडी जिल्लाहरूमा खुल्नेभन्दा बन्द हुने उद्योग बढी रहेका छन् । यस प्रकारको समस्या बढ्दै गएमा धेरै समस्या उत्पन्न हुने आर्थिक क्षेत्रका जानकारहरू बताउँछन् । यस प्रकारको कार्य रोक्न समयमै ध्यान दिनु पर्ने उनीहरूको भनाइ छ । तर, सरकार र निजी क्षेत्रको नेतृत्वले समेत यसतर्फ ध्यान दिएको छैन ।

मन्त्रालयको तथ्यांकअनुसार उद्योगतर्फ ६ हजार चार सय ५७ उद्योग नवीकरण गरिएका छन् । यसै अवधिमा वाणिज्यतर्फ तीन हजार ९८ वटा फर्म दर्ता भएका छन् । सात हजार एक सय ९ वटा फर्म नवीकरण भएका छन् । यसैगरी वाणिज्यतर्फ एक हजार ६ सय ३१ वटा वाणिज्य फर्म बन्द भएका मन्त्रालयका सूचना अधिकारी सन्तोषकुमार सुवेदीले जानकारी दिए । प्रदेशका १२ जिल्लामध्ये रुपन्देही सबैभन्दा बढी उद्योग दर्ता भएका छन् । यसमा ६ सय ८० उद्योग दर्ता भएका छन् । ९ सय ४५ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् ।

जिल्लामा दुई सय ७८ उद्योग खारेज भएका छन् भने ६१ वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् । यसैगरी बाँकेमा पाँच सय २६ उद्योग र पाँच सय ७६ वटा वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् । जिल्लामा एक सय ८८ उद्योग र तीन सय ४६ वाणिज्य फर्म खारेज भएका छन् । यसैगरी नवलपरासी पश्चिममा पछिल्लो ९ महिनामा दुई सय ५२ उद्योग र तीन सय २३ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् । एक सय ३४ उद्योग र एक सय २ वटा वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् ।

मन्त्रालायको तथ्यांकअनुसार कपिलवस्तुमा दुई सय ६६ उद्योग र तीन सय २४ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् । जिल्लामा एक सय ५९ उद्योग र ९० वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् । यसैगरी दाङमा पछिल्लो ९ महिनामा तीन सय २८ उद्योग र चार सय ५६ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् भने दुई सय ७० उद्योग र तीन सय ५८ वाणिज्य फर्म बन्द भएका भएका छन् । यस्तै, बर्दियामा दुई सय ४० उद्योग र दुई सय १९ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् भने एक सय १५ उद्योग र ८८ वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् ।

पाल्पामा ६४ उद्योग र ६४ वटा वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् । एक सय ७८ उद्योग र दुई सय ६ वटा वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् । गुल्मीमा ४२ उद्योग र ४५ वटा वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् भने दुई सय ४ उद्योग र दुई सय ६० वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् । यसैगरी अर्घाखाँचीमा ५८ उद्योग र २५ फर्म दर्ता भएका छन् भने १६ उद्योग र ६ वटा वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् । प्यूठानमा २५ उद्योग र ४४ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् भने ४४ उद्योग र ३७ वाणिज्य फर्म बन्द भएका छन् ।

यसैगरी रोल्पामा ६२ उद्योग र ५३ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् भने ९० उद्योग र ७१ वाणिज्य फर्म वन्द भएका छन् । रुकुम पूर्वमा ३६ उद्योग र २४ वाणिज्य फर्म दर्ता भएका छन् भने १९ उद्योग र ६ वटा वाणिज्य फर्म वन्द भएका छन् । यो अवधिमा उद्योगतर्फ दुई हजार आठ सय ५८ र वाणिज्य फर्मतर्फ तीन हजार १ सय ३७ वटा संशोधन भएका छन् । संशोधन उद्योगहरूको नाम, सेवा विस्तार, स्थान परिवर्तनलगायतका लागि गर्ने गरिन्छ । प्रदेश सरकारले नवीकरण तथा दर्तामा छुट दिँदासमेत उद्योग तथा व्यवसाय थप हुने क्रम देखिएको छैन ।