४५ अर्बको सेयर निकाल्न बाटो खुला
काठमाडौं– धितोपत्र बोर्डको अध्यक्षमा सन्तोषनारायण श्रेष्ठले नियुक्ति पाएसँगै एक वर्षदेखि रोकिएको करिब ४५ अर्बबराबरको सेयर निष्काशन प्रक्रिया अगाडि बढ्ने भएको छ ।
एक वर्षसम्म बोर्डमा अध्यक्ष नहुँदा ८० वटा कम्पनीको ४५ अर्ब रुपैयाँ हाराहारीको प्राथमिक सेयर निष्कासन (आईपीओ), थप निष्कासन प्रक्रिया (एफपीओ), ऋणपत्र, हकप्रदलगायत धितोपत्रको अनुमति निष्काशन प्रक्रिया रोकिएको थियो । अब यी सबै किसिमका सेयर निष्कासनका लागि ढोका खुलेको छ ।
२०८० पुस २१ देखि रिक्त रहेको बोर्ड अध्यक्षमा सोमबार सरकारले श्रेष्ठलाई नियुक्त गरेको हो । बोर्डका नवनियुक्त अध्यक्ष श्रेष्ठले पद तथा गोपनीयताको शपथ ग्रहण गरेका छन् । मंगलबार साँझ अर्थ मन्त्रालयमा अध्यक्ष श्रेष्ठले अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलसँग शपथ लिएका हुन् ।
शपथ ग्रहण गर्दै श्रेष्ठले आफ्नो ज्ञान र विवेकले भ्याएसम्म इमान र कर्तव्यमा रही बफादार भएर काम गर्ने प्रतिबद्धता जनाए । बोर्डसामु धेरै चुनौती रहेको भन्दै उनले त्यसको सामनाका लागि आफू तयार रहेको बताए । अर्थमन्त्री पौडेलले सबै प्रकारका आशंका चिर्ने गरी श्रेष्ठले काम गर्ने विश्वास व्यक्त गरे । सरकारले श्रेष्ठलाई प्रतिष्पर्धाका आधारमा बोर्ड अध्यक्ष नियुक्त गरेको उनले बताए ।
बोर्डका अनुसार गत शुक्रबारसम्म ७६ वटा कम्पनीले आईपीओ तथा १९ वटाले हकप्रद सेयर निष्कासनका लागि बोर्डमा आवेदन दिएका छन् । यी कम्पनीले ४४ अर्ब ७५ करोड ४६ लाख रुपैयाँबराबरको ३१ करोड ७८ लाख ९३ हजार तीन सय ५६ कित्ता सेयर निष्कासनका लागि आवेदन दिएका छन् । यसबाहेक ऋणपत्र, हकप्रद, एफपीओलगायत धितोपत्र जारी गर्न परेको आवेदन जोड्दा प्रक्रियामा रहेका कम्पनी संख्या झनै बढ्ने देखिन्छ ।
हाल पुँजी बजारमा ६४ लाख ४९ हजार २८१ वटा डिम्याट खाता र मेरो सेयर लिनेको संख्या ५५ लाख ९ हजार ९३ छ । लगानीकर्ता तथा सरोकारवाला बोर्ड अध्यक्षको पर्खाइमा थिए । अध्यक्ष नियुक्तिसँगै सेयर बजारमा थप माहोल आउने लगानीकर्ताको अपेक्षा छ । ‘बजार चलायमान बनाउन नियामकले भूमिका खेल्न सक्नुपर्छ । बजारको विकासका लागि अनुसन्धान गर्न, नियमन गर्न, नीति बनाउन र कार्यान्वयन गर्न पनि नियामकको नेतृत्व हुँदा सहज हुन्छ,’ नासा सेक्युरिटिजका प्रबन्ध सञ्चालक मदन पौड्यालले भने ।
बोर्ड अध्यक्षले गर्ने सम्बोधन र कामले मनोबल बढ्ने लगानीकर्ताले बताएका छन् । बोर्ड अध्यक्षका रूपमा श्रेष्ठले लगानीको नयाँ बाटो खुलाउँदै जाने, ब्रोकरले नियामकले दिएको दायराभित्र बसेर लगानीकर्तालाई स्वस्फूर्त रूपमा छरितो सेवा दिने र लगानीकर्ताले पनि स्वनियममा बसेर कारोबार गर्नुपर्नेमा उनीहरूले जोड दिएका छन् ।
नेपाल इन्भेष्टर्स फोरमका अध्यक्ष तुलसीराम ढकालले लामो समय रिक्त रहेको बोर्ड अध्यक्षमा श्रेष्ठ आउँदा लगानीकर्ता निकै उत्साहित भएको बताए । रोकिएका सबै प्रक्रिया तत्काल खुला गर्नतिर अध्यक्ष लाग्नुपर्ने उनको जोड छ ।
राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष शिवराज अधिकारीको संयोजकत्वमा गठित सिफारिस समितिले आइतबार तीन जनाको नाम मन्त्रिपरिषद्मा सिफारिस गरेको थियो । त्यसपछि सोमबार बसेको मन्त्रिपरिषद्ले श्रेष्ठलाई अध्यक्ष बनाएको हो । सिफारिस समितिले यसअघि पहिलो चरणमा छानिए पनि कार्यपत्र प्रस्तुति र अन्तर्वार्तामा सहभागी नभएका कृष्णबहादुर कार्की, नवराज अधिकारी र चिरञ्जीवी चापागाईंलाई पछिल्लो पटक आइतबार बोलाएको थियो । तीनमध्ये कार्की र अधिकारी कार्यपत्र प्रस्तुति र अन्तर्वार्तामा उपस्थित भए । त्यसपछि बसेको सिफारिस समिति बैठकले तीन जनाको नाम सिफारिस गरेको थियो ।
सेयर बजारमा हरियाली
कारोबारमा सुरुदेखि नै आएको सुधार तथा उतारचढावबीच मंगलबार सेयर बजारमा हरियाली छाएको छ । बजार मापन गर्ने सूचक ३३.४१ अंकले बढेर परिसूचक २७१६.६६ बिन्दु कायम भएको छ । ३१२ कम्पनीको १ करोड ४२ लाख ९२ हजार ७४२ कित्ता सेयर ७ अर्ब ४४ करोड ९८ लाख रुपैयाँमा किनबेच भएको छ ।
कारोबारमा आएका २११ कम्पनीको सेयर मूल्य बढेको छ भने ३२ कम्पनीको घटेको छ । सबै समूहको उपसूचक बढेको छ । जलविद्युतमा लगानीकर्ताको आकर्षण देखिएको छ । मंगलबार तीन कम्पनीको सेयर मूल्यमा सकारात्मक सर्किट लागेको छ ।