वाणिज्य बैंकहरूको प्रतिसेयर आम्दानी घट्यो, प्रतिफल बढ्यो

लगानीयोग्य तरलताको अभाव तथा प्रतिस्पर्धाका बीच वाणिज्य बैंकहरूको औषत प्रतिसेयर आम्दानी (ईपीएस) घटेको छ । गत आर्थिक वर्षको पुस मसान्तमा बैंकहरूको औषत ईपीएस १९.१८ रुपैयाँ थियो भने चालु आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्ममा २७ वटा बैंकहरूको अपरिष्कृत वित्तीय विवरणअनुसार प्रतिसेयर आम्दानी औषतमा १९.०५ रुपैयाँ देखिएको छ ।
सञ्चालनमा रहका बैंकमध्ये ११ बैंकको मात्रै ईपीएस बढेको तर, बाँकी १६ वटा बैंकको घटेको कारण औषत प्रतिसेयर आम्दानी घटेको हो । तर, तर बैंकहरूको नाफा भने बढेको छ । चालू आर्थिक वर्ष २०७८-०७९ को दोस्रो त्रैमासिकमा बैंकहरूले ३४ अर्ब २१ करोड नाफा गरेका छन् । जुन गत आर्थिक वर्षको पुस मसान्तभन्दा नाफा ३ अर्ब १३ करोड बढी हो । जसका कारण उनीहरूले दिने प्रतिफल गत आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्ममा भन्दा बढेको छ । गत आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्मा ३१ अर्ब ८ करोड खुद नाफा थियो ।
बैंकहरूले चालु आर्थिक वर्षको पुससम्ममा कमाएको रकमबाट औषत १४.३३ प्रतिशतले पुँजीमा प्रतिफल (आरओई) दिन सक्ने देखिएको छ । जुन गत आर्थिक वर्षको पुस मसान्तभन्दा १.६४ प्रतिशतले बढी हो । पछिल्ला वर्षहरूमा कोरोनाका कारण व्यापार विस्तार गर्न नसकेपछि बैंकहरूको प्रतिफल घट्दै गइरहेको थियो ।
बंैकर अनलराज भट्टराईका अनुसार प्रतिफल थोरै नै छ । “जसरी बैंक तथा वित्तीय संस्थाको लगानी तथा जोखिमको अनुपातमा प्रतिफल थोरै नै हो,” उनले भने, “गत आर्थिक वर्षको र चालू आर्थिक वर्षको तुलनामा कूल सम्पत्तिको आधार मात्र बढेको छ । साथै, नियामकीय नियमका कारण पुँजीको आकार त बढ्यो तर प्रतिफल भने त्यसअनुसार बढ्न सकेन ।”
उनले थपे, “अन्य व्यवसायको तुलनामा बैंक पारदर्शी छन्, सबैको आँखा पनि लाग्छ तर प्रतिफल भने न्यून छ । अन्य क्षेत्र पारदर्शी नभएका कारण उनीहरूको प्रतिफल देखिँदैन तर बंैक तथा वित्तीय संस्थाको भन्दा बढी प्रतिफल भएका अन्य धेरै क्षेत्र छन् ।”
वाणिज्य बैंकहरूको प्रतिसेयर आम्दानी (आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्म)
